Λακωνική Μάνη: Η ομορφιά που χτίστηκε από πέτρα και φως

Όταν ήμουν ακόμη μικρή και με ρωτούσαν από πού είμαι, έλεγα, με μια υπερβάλλουσα υπερηφάνεια:
«Από τη Λακωνική Μάνη». Η έμφαση στο «Λακωνική» ήταν κληροδότημα προγονικό, όπως και η υπερβάλλουσα, προαναφερθείσα υπερηφάνεια. Θέλεις που όσο βαθιά κι αν πιάσω το γενεαλογικό μου δένδρο, κάθε ρίζα μου είναι στα χώματά της σπαρμένη, θέλεις που όταν πήγα πρώτη φορά στο χωριό μου, το Οίτυλο Μάνης, αδυνατώντας να συλλάβω τις έννοιες του χώρου και της απόστασης, νόμιζα πως ταξίδεψα σε άλλη χώρα, αυτά τα μέρη στο μυαλό μου ταυτίστηκαν ως κάτι μαγικό και μυστηριακό, με προεκτάσεις όασης. Πέρασαν πολλά χρόνια από εκείνο το πρώτο μου ταξίδι, στη «μαγική χώρα της Μάνης» μέχρι το δεύτερο. Για την ακρίβεια, εικοσιπέντε.
Σε τόπους τόσο αυθύπαρκτα όμορφους, όμως, δεν αλλάζουν πολλά πράγματα, ακόμη κι αν ο χρόνος κυλάει τόσο γρήγορα ανάμεσα στην πρώτη και την επόμενη επίσκεψή σου σε αυτούς.

Στο πέρασμα από την Καλαμάτα προς τη Μάνη, η Καρδαμύλη και η λουλουδιασμένη «Ταβέρνα της Λέλας», δίπλα στην «Ακουαρέλα», σε χαιρετούν με την ελπίδα της στάσης για ένα λαχταριστό πιάτο με κολοκυθοκορφάδες αχνιστούς ή κόκορα κοκκινιστό με τοπική μυζήθρα. Την επόμενη φορά θα κλείσω τραπέζι, προς το παρόν, όμως, προσπερνώ τις Σειρήνες, κατεβάζω ταχύτητα γιατί ξεκινάει ο δρόμος με τις στροφές -κι αυτός ίδιος μαζί με όλα τα υπόλοιπα- και συνεχίζω, έχοντας ακόμη στα μάτια μου την όψη από την οικία του Πάτρικ Λη Φέρμορ που άφησα πίσω μου- τόσο φως σε ένα σπίτι!
Η ξακουστή παραλία του Φονέα μένει στη θέση της, απόκρημνη, μυστική για όσους δεν την έχουν ακούσει από κάποιο ντόπιο, με έναν μύθο να περιστρέφεται γύρω από το περίεργο όνομά της.
Η παραλία της Καλογριάς στην Στούπα με καλωσορίζει με μια διακριτική πινακίδα.
Τόσο όμορφη μα και τόσο πολυπληθής, αφήνω τη θέση μου στην άμμο της για κάποιον άλλο και προχωράω μπροστά.

Μια κατάφυτη διαδρομή με σπρώχνει ως τον προορισμό μου για να καταλήξω στη Μέσα Μάνη, εκεί που το πράσινο υποχωρεί δίνοντας τη θέση του στην πέτρα και το φως.
Περνάω την Πλάτσα και τη λαχταριστή μυρωδιά από το φούρνο της πλατείας με τα παραδοσιακά λαδοκούλουρα που με καλεί σαν ανάμνηση από το άλμπουμ με τις φωτογραφίες του φιλμ, τον Άγιο Νίκονα που για να φθάσεις ως το μοναστήρι του χρειάζεσαι οδηγό με περγαμηνές στις ανηφόρες και τις off-road διαδρομές και μπαίνω στον τελικό μου προορισμό, στο Οίτυλο, τραγουδώντας με μια υπερβάλλουσα υπερηφάνεια και πάλι «Η Πατρίς μου είναι η Μάνη που κανόνι δεν την φτάνει».

Η σκουριασμένη πια πινακίδα της πάλαι ποτέ ταβέρνας του χωριού λειτουργεί ως σύνορο.
Φθάσαμε.
Πέτρινα σπίτια, πέτρινα πλακόστρωτα στενά, κεραμιδένιες σκεπές, μπαλκόνια με θέα στην Τσίπα ή Νέο Οίτυλο, την παραλία του χωριού, το παλιό σχολείο των σημερινών παππούδων που σήμερα είναι ο τόπος συνάντησης των επαναπατρισμένων εγγονών τους, το Φρύγανο που τον Αύγουστο γίνεται Φεστιβάλ Παραμυθιού, η εκκλησία της Παναγίας που και οι δύο μου γιαγιάδες πέρασαν το κατώφλι της με νυφικό, το κτίριο της ένωσης Μεδίκων με την παραμυθένια ιστορία, η νέον πινακίδα που σε προϋπαντίζει, με υπερβάλλουσα υπερηφάνεια κι αυτή «Καλωσήρθατε στο Ομηρικό Οίτυλο».
«Γιατί Ομηρικό;» θα ρωτήσω έναν κύριο που με κοιτάζει με την απορία «Τίνος είσαι εσύ» να διαγράφεται στο βλέμμα του.
«Γιατί ο Όμηρος στην Ιλιάδα μιλάει για το Οίτυλο, κορώνα μου. Τόσο σπουδαίο είναι το χωριό μας.»
Αυτός ο άγνωστος κύριος που πιθανόν να μην κατάφερε ποτέ να διαβάσει τους στίχους του Ομήρου, αλλά παρ’ όλα αυτά γνωρίζει την αναφορά, γίνεται το προσωπικό μου σύνορο στο χρόνο. Για όσες ημέρες μείνω εδώ για κάθε άγνωστο, είμαι η «κορώνα» του, η εγγονή της Ρουμπίνης και της Βεατρίκης.
Εδώ οι άνθρωποι μιλούν τραγουδιστά, υμνούν τις βασιλικές τους πεποιθήσεις με το προσωνύμιο «κορώνα» που απευθύνεται σε γυναίκες και άντρες, προφέρουν το -γ- ως κάτι μεταξύ -γ- και -ζ-, μοιράζουν γλυκές δίπλες στις χαρές τους και κλέβουν φραγκόσυκα από τους διπλανούς κήπους γιατί είναι πάντα πιο νόστιμα.  
Άγρια, ατόφια ομορφιά χτισμένη αμφιθεατρικά στη δυτική όχθη του φαραγγιού που χωρίζει τη Μέσα Μάνη από την Έξω, που το μάτι σου δε χορταίνει να συλλέγει τις αντιθετικές της εικόνες.

Λίγο πιο κάτω το βλέμμα σου ηρεμεί μαζί με τη θάλασσα.
Η παραθαλάσσια Τσίπα σε υποδέχεται με χταπόδια κρεμασμένα στον ήλιο που σε περιμένουν μέχρι να κάνεις μια βουτιά και να επιστρέψεις στην εναλλακτική «ΜανηBella» για μεζέ και ωραίες κουβέντες με το Δημήτρη και την Καλλιόπη, τους δύο υπέροχους ιδιοκτήτες της που έφτιαξαν ένα στέκι πνεύματος και νοστιμιάς.

Τινάζεις την αλμύρα από πάνω σου, αφήνεις λίγο αλάτι στα μαλλιά για να το μυρίζεις και να φτιάχνει το άρωμα του καλοκαιριού σου- παρεμπιπτόντως, η Μάνη έχει τεχνητές αλυκές με ένα από τα πιο νόστιμα αλάτια που μπορείς να δοκιμάσεις- και πας για απογευματινή περατζάδα στην Αρεόπολη, το μεγαλοχώρι της περιοχής.
Μια πινακίδα σου δείχνει το όριο. Το αμάξι θα μείνει εκεί, εσύ θα συνεχίσεις με τα πόδια. Φόρα σανδάλια και άσε τα πιο ψηλά ύψη για αλλού, εδώ το πλακόστρωτο θα σε οδηγήσει στα μικρά στενάκια που ξεφυτρώνουν ψαγμένα bars, πολύχρωμες ψησταριές, χαριτωμένες ταβέρνες και ο ιστορικός φούρνος της κυρά-Μηλιάς, εκεί από όπου ξεκίνησε η επανάσταση το 1821.
Πάρε μια τραβηχτή πίτα στο χέρι με τυρί και συνέχισε να περπατάς μέχρι να βεβαιωθείς πως πέρασες από κάθε στενό δρομάκι.

Το επόμενο πρωί ξυπνάς νωρίς, τρως κάτι πρόχειρο στο μπαλκόνι με την ατελείωτη θέα και φεύγεις για το Λιμένι, ένα μέρος για το οποίο μπορείς να γράψεις τις πιο κλισέ εκφράσεις κι όμως καμία να μην είναι υπερβολική. Δεν ξέρω εάν πιστεύεις σε κάποιο θρησκευτικό Θεό που προωθεί την έννοια του παραδείσου. Εάν ναι, τότε αλήθεια, είναι σίγουρα εδώ. Πιες ελληνικό καφέ στο «Μαγαζάκι της Θοδώρας», άσε όλα σου τα υπάρχοντα σε ένα πεζουλάκι μαζί με ό, τι σε βαραίνει και βούτα με κάθε κύτταρο της ύπαρξής σου στα πιο όμορφα, πιο καθαρά -και κάπως κρύα- νερά που έχεις δει ποτέ.
Εκεί που η θάλασσα συναντάει το απέραντο και όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα σου νομίζεις πως πρωταγωνιστείς σε πίνακα παραστατικού ζωγράφου. Φαντάζομαι τις κολυμβήτριες της Μαρίας Φιλοπούλου να ζουν ελεύθερες σε αυτά τα νερά και όταν νυχτώνει να επιστρέφουν ωραίες, νέες και ευτυχείς στον καμβά τους.

Επιστροφή στο σπίτι. Μπάνιο με το λάστιχο στην αυλή- για να ‘ναι πάντα ίδια, αλλάζουν όλα.
Μικρή απόδραση μέχρι το ναυάγιο του Γυθείου και μετά αναστροφή, στροφή και επιστροφή.

Υπόσχομαι να επιστρέψω σύντομα αυτή τη φορά.
Εάν βρεθείς κι εσύ εδώ τριγύρω, βρες μια αυλή να αγαπήσεις με θέα τη θάλασσα, δροσερά φραγκόσυκα στο πλαστικό πιάτο να σε περιμένουν πάνω στο πολύχρωμο τραπεζομάντηλο και μια κυρά Γιωργία από την απέναντι ρούγα να σου δώσει λάθος πληροφορίες για να χαθείς και να επιστρέψεις ξανά!

All rights reserved 2021. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση όλου του κειμένου ή τμήματος αυτού καθώς και η αναπαραγωγή των φωτογραφιών χωρίς αναφορά στην πηγή και το συντάκτη/φωτογράφο.