Top
Φωτορεπορτάζ: Η λαϊκή τέχνη της ασημουργίας στα Ιωάννινα_zvoura.gr

Ασημουργία ή Αργυροχρυσοχοΐα, όπως είναι ο “αναβαθμισμένος” όρος. Όποια λέξη κι αν χρησιμοποιήσεις για να περιγράψεις την παράδοση της επεξεργασίας του ασημιού, στα Ιωάννινα θα βρεις τις ακριβείς και ακριβές πηγές της, αφού εδώ, οι άνθρωποι δίνουν στο ασήμι μορφή και σχήμα, ήδη από την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο Χρήστος Σιαπατόρης έμαθε την τέχνη της ασημουργίας από το θείο του στα 14 του χρόνια. Τα τελευταία 40 χρόνια είναι αυτό το επάγγελμά του. Για αρκετά χρόνια μαθήτευσε με πολύ κόπο μαθαίνοντας τις τεχνικές και αρκετά χρόνια αργότερα πήρε τον τίτλο του «μάστορα». “Τον τίτλο του μάστορα δεν τον έπαιρνες τυχαία” μας λέει ο κ. Χρήστος, “έπρεπε να κοπιάσεις πολύ μέχρι να τον κατακτήσεις”.
Ο αστικός μύθος λέει πως παλιότερα στα Γιάννενα κάθε σπίτι είχε και έναν ασημουργό. Η τέχνη του ασημιού μεσουρανούσε μέχρι και το 2005, όμως μετά με την κρίση το επάγγελμα διαλύθηκε γιατί ξεκίνησε η εισαγωγή ασημικών από την Ασία και οι τιμές δεν ήταν πλέον ανταγωνιστικές. “Κάποτε υπήρχαν 300-400 εργαστήρια που μπορεί μέσα να δούλευαν έως και 30 άτομα. Σήμερα λειτουργούν περίπου 20 εργαστήρια μόνο.”

Η περιήγηση στο εργαστήριό του κ. Σιαπατόρη μοιάζει με βουτιά στην ιστορία της συγκινητικής αυτής παράδοσης, που θέλει ακόμη και τα καλούπια να φτιάχνονται στο χέρι. Με μεράκι, τεχνογνωσία, λεπτομέρεια και σεβασμό στην κληρονομημένη ιστορία μιας προίκας που μέχρι σήμερα μένει ζωντανή. Η εξαίσια αισθητική της είναι αυτή που μετατρέπει τα κουταλάκια του γλυκού, στα οποία ειδικεύεται ο κ.Χρήστος, από απλά σε μια υψηλή τέχνη που περιβάλλεται από μοναδική αισθητική.
Τον ρώτησα εάν μου επιτρέπει να φωτογραφίσω τον ίδιο μαζί με τα έργα του.
“Τα χέρια μου αρκούν. Αυτά είναι το κάδρο που χρειάζεσαι.”
Και πράγματι ήταν.

Φωτορεπορτάζ: Η λαϊκή τέχνη της ασημουργίας στα Ιωάννινα_zvoura.gr
Το εργαστήριο του κ. Χρήστου. Εδώ παράγονται τα έργα τέχνης της ασημουργίας του, που υπηρετεί πιστά τα τελευταία 40 χρόνια. ©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Φωτορεπορτάζ: Η λαϊκή τέχνη της ασημουργίας στα Ιωάννινα_zvoura.gr
Χώμα κοσκινισμένο, κάποια ασημένια αντικείμενα για το καλούπι με τα οποία θα φτιαχτεί το νέο καλούπι, ο ξύλινος πιεστήρας και το σφυρί με το οποίο ισιώνει με ευλάβια κάθε φορά το χώμα του καλουπιού ο κ. Χρήστος©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Φωτορεπορτάζ: Η λαϊκή τέχνη της ασημουργίας στα Ιωάννινα_zvoura.gr
Μέσα το καλούπι τοποθετείται χώμα το οποίο πιέζεται μ’ ένα ξύλινο πιεστήρα ώστε να γίνει απόλυτα ίσιο. Στη συνέχεια με τα πρότυπα κουταλάκια δημιουργούνται “αποτυπώματα” πάνω στο χώμα, τα οποία θα αποτελέσουν τα καλούπια για τα νέα κουταλάκια που θα φτιαχτούν.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Φωτορεπορτάζ: Η λαϊκή τέχνη της ασημουργίας στα Ιωάννινα_zvoura.gr
Η πούδρα λειτουργεί ως διαχωριστικό ανάμεσα στις 2 στρώσεις χώματος του καλουπιού, ώστε το λιωμένο ασήμι να μπορέσει να πάρει τη μορφή του καλουπιού και να βγεί ενιαίο.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το καλούπι είναι έτοιμο. Στη φωτογραφία βλέπουμε χώμα πιεσμένο στο οποίο έχουμε αποτυπώσει τα σχέδια που θέλουμε να δημιουργήσουμε και από πάνω έχουμε βάλει πούδρα-τάλκ. Στην άκρη του καλουπιού δημιουργούνται κάποια αυλάκια από τα οποία θα εισχωρήσει μέσα στο καλούπι το λιωμένο μέταλλο. ©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Τα καλούπια κλείνουν και στερεώνονται με δυο ξύλα στις άκρες τους και με έναν πιεστήρα, για να επιτευχθεί το ερμητικό κλείσιμο.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το καμίνι-καυστήρας θερμένεται και προετοιμάζεται για να λιώσει το ασήμι .©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Μέσα στο καμίνι τοποθετούνται αυτά τα ειδικά ποτηράκια που φαίνονται γύρω από τον καυστήρα. Σ’ αυτά τα ειδικά ποτηράκια τοποθετούνται 3-4 ράβδοι από ασημί και περιμένουμε μέχρι να λιώσει. ©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το μέταλλο του ασημιού λιώνει στους 1000°C βαθμούς, τότε είναι έτοιμο να μπει στα καλούπια.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Ό,τι περισέψει από το λιωμένο μέταλλο τοποθετείται σ’ ένα δοχείο για να χρησιμοποιηθεί και πάλι.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Τα νέα ασημένια κουταλάκια μόλις βγήκαν από τα καλούπια τους σε πρώτη στέρεα μορφή. Από εδώ και πέρα η τέχνη του κ. Χρήστου λαμβάνει θέση. ©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Στη συνέχεια ξεκινάει η επεξεργασία για το τελικό αποτέλεσμα. Με μια λίμα απομακρύνονται τα περιττά κομμάτια μετάλλου που δεν ανήκουν στο σχέδιο.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Συνέχεια έχει ο τροχός με γυαλόχαρτο, όπου τελειοποιούνται οι άκρες του σχεδίου και ξεκινάνει το γυάλισμα.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Έπειτα ξεκινάει η λείανση με τροχό με βούρτσα και το γυάλισμα του σχεδίου ώστε να “ξεθαμπώσει”.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το γυάλισμα θέλει το χρόνο του και την προσοχή στις μικρές λεπτομέρειες ώστε να αναδειχθεί η “ψιλοβελονιά” του σχεδίου.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Τα ασημένια κουταλάκια που πριν λίγη ώρα βγήκαν από τα καλούπια τους, πριν το τελικό στάδιο του γυαλίσματος.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Λίγο μετά τον τροχό του γυαλίσματος ο μάστορας μας δείχνει με περηφάνεια το αποτέλεσμα.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το κουταλάκι έτοιμο να μπει στη προθήκη, γυαλισμένο και λαμπερό. ©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr
Το τελικό αποτέλεσμα είναι απαράμιλλης ομορφιάς και αισθητικής.©Βασιλική Σουβατζή/ Zvoura.gr

Επιμέλεια: Βίκυ Αναγνωστοπούλου

Φωτογραφίες: Βασιλική Σουβατζή

All rights reserved 2021. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση όλου του κειμένου ή τμήματος αυτού καθώς και η αναπαραγωγή των φωτογραφιών χωρίς αναφορά στην πηγή και το συντάκτη/φωτογράφο.

Η φωτογραφία ήρθε και με βρήκε τα τελευταία χρόνια κι από τότε συμβαδίζουμε παρέα σε μουσικές σκηνές, χωράφια, εξοχές και όπου αλλού μπορεί να φτάσει ο λογισμός μας. Έτσι λοιπόν την φρόντισα, την σπούδασα προκειμένου να γίνει σωστή και πειθαρχημένη. Δεν θα μάθεις πολλά για εμένα από εμένα. Θα δεις τις σκέψεις μου μέσα από τις εικόνες μου και πόση τρέλα κουβαλάω, στην ιστορία πίσω από κάθε φωτογραφία. Είμαι ερωτευμένη με το νησί μου τη Λέσβο, από όπου αντλώ πολλές ιδεές και αισιοδοξία όποτε βρισκομαι εκεί οι οποίες με ακολουθούν παντού.

post a comment

Skip to content