Top
Υφαντική τέχνη

Μία ιστορία στο πλαίσιο της έρευνας με τίτλο: “Μια ιστορία θα σου πω”

Αφηγήτης: Παναγιώτης Χριστάκης

Τόπος: Γεράκι – Λακωνίας, νοτιοανατολική Πελοπόννησος

Χρόνος αφήγησης: 2021

Θέμα: Η τέχνη της υφαντικής με την τεχνική του “ορθού αργαλειού”. Από τις 16/12/2019 «Η υφαντική τέχνη για την δημιουργία κιλιμιών στον όρθιο αργαλειό στο Γεράκι Λακωνίας» έχει ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, ως τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία.

Η υφαντική του Γερακίου. Το Γεράκι είναι ένα χωριό της Λακωνίας, απόσταση 40 χλμ από τη Σπάρτη. Είναι γνωστό για την ιστορία του, το κάστρο του, τις δεκάδες βυζαντινές εκκλησίες, την παραγωγή ελαιολάδου και ελιάς Καλαμών αλλά και την υφαντική. Η υφαντική και συγκεκριμένα του Ορθού αργαλειού έχει παράδοση από την αρχαιότητα, συνεχίστηκε στο Βυζάντιο και έφτασε μέχρι τις ημέρες μας.

Χρυσούλα Σταματοπούλου Γεράκι Λακωνίας
Η τέχνη της Υφαντικής στο Γεράκι Λακωνίας είναι ακόμα ζωντανή. Η Χρυσούλα Σταματοπούλου είναι υφάντρα κιλιμιών στον ορθό αργαλειό.

Ο ορθός ή όρθιος αργαλειός είναι ξύλινος και χρησιμοποιείται για την ύφανση κιλιμιών. Τα κιλίμια είναι χειροποίητοι τάπητες, που αποτελούνται από πολύχρωμα μάλλινα νήματα με φυτικό ή γεωμετρικό διάκοσμο. Οι γνώσεις υφαντικής μεταφέρονται προφορικά με βιωματική μαθητεία από τις παλαιότερες γενιές στις νεότερες, αλλά και με εκπαιδευτικά προγράμματα σε οικιακά εργαστήρια. Τα υφαντά του Γερακίου βραβεύθηκαν τρεις φορές, στη Βιέννη (1873), στο Ζάππειο (1888) και στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (1932).

Το παλαιότερο κιλίμι με το σχέδιο του "δέντρου της ζωής" από την 2η ενετοκρατία (1685-1715) με επιγραφή «ΧΓΣ 1686»
Το παλαιότερο κιλίμι με το σχέδιο του “δέντρου της ζωής”
από την 2η ενετοκρατία (1685-1715) με επιγραφή «ΧΓΣ 1686»

Το πιο παλιό, σωζόμενο κιλίμι του Γερακίου είναι του 1686 με διακόσμηση “Το δέντρο της Ζωής”. Το 2019 η υφαντική τέχνη Ορθού Αργαλειού του Γερακίου εγγράφηκε στον εθνικό κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο Πολιτιστικός σύλλογος Γερονθρών σε συνεργασία με την περιφέρεια Πελοποννήσου, τον δήμο Ευρώτα και άλλους φορείς του χωριού προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα εργαστήρι υφαντικής για την εκπαίδευση νέων υφαντών/ριών και να ζωντανέψει και πάλι η Τέχνη.

Στο παραπάνω βίντεο δείτε την Γερακίτισσα υφάντρα Χρυσούλα Σταματοπούλου που κάνει επίδειξη της λειτουργίας του “όρθιου αργαλειού” για την δημιουργία κιλιμιού που παρακολούθησαν επισκέπτες του μουσείου Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη το 2019.

All rights reserved 2021. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση όλου του κειμένου ή τμήματος αυτού καθώς και η αναπαραγωγή των φωτογραφιών χωρίς αναφορά στην πηγή και το συντάκτη/φωτογράφο.

Δεν κάθομαι ποτέ ήσυχη, μικρή με έλεγαν όλοι "σβούρα". Από παιδί ήθελα να γίνω αρχαιολόγος γιατί μου άρεσε να διαβάζω ιστορίες για το παρελθόν. Και έγινα αλλά με κέρδισε η δημοσιογραφία. Αγάπησα τα ταξίδια όταν έγραφα για το National Georgraphic. Μου αρέσει να ανακαλύπτω πράγματα και να τα καταγράφω. Οι καταγραφές κρατούν τη μνήμη του παρελθόντος ζωντανή. Το παρελθόν είναι αυτό που μας βοηθάει να προχωράμε στο μέλλον. Και όταν η μνήμη είναι ζωντανή το μέλλον είναι σε καλά χέρια!

post a comment

Skip to content